ZABAWY I ĆWICZENIA LOGOPEDYCZNE DLA DZIECI PRZEDSZKOLNYCH

- Zwracać dzieciom uwagę na zamykanie ust. Jest to najlepsze ćwiczenie artykulacyjne, powodujące pionizację języka.

-Zwracać uwagę na właściwy sposób oddychania podczas zabaw, spacerów, zajęć.

-Wyrabiać właściwy sposób gryzienia, żucia i połykania pokarmów – z zamkniętymi ustami.

ZABAWY I ĆWICZENIA SŁUCHOWE

-  „ co słyszę?”-  dziecko siedzi z zamkniętymi oczami i nasłuchuje, rozpoznaje odgłosy dochodzące z sąsiedztwa, ulicy.

-„ zgadnij, co wydało dźwięk?” – uderzanie pałeczką w szkło, fajans, metal, kamień, drewno itp. Toczenie różnych przedmiotów po podłodze / np. piłki, kasztana, kamienia/, rozpoznawanie odgłosu przez  dziecko

 -  rozpoznawanie różnych przedmiotów w zamkniętym pudełku po wydawanym odgłosie – groch, kamyki, gwoździe, cukier, kasza itp.

-  uderzanie o siebie klockami, łyżeczkami, garnuszkami; uderzanie łyżeczką o pustą szklankę, o szklankę z wodą, klaskanie, darcie papieru, gniecenie papieru, przelewanie wody( z wysokości, z niska), drapanie po szkle, papierze, stole.

 - rozpoznawanie głosu, szmeru, źródła dźwięku – miejsca, kierunku, odległości, ilości dźwięków (dużo- mało), głośności ( cicho – głośno).

-  szukanie ukrytego zegarka, radia, dzwoniącego budzika.

-  rozróżnianie i naśladowanie głosów zwierząt i pojazdów : kota, psa, krowy, kury, koguta, kaczki, gęsi, pociągu, samochodu, motoru

-  rozpoznawanie po dźwięku różnych urządzeń domowych, np. odkurzacz, mikser, suszarka, pralka itp.

ZABAWY I ĆWICZENIA ODDECHOWE:

- dmuchanie na papierki lub piórka zawieszone na nitce,  dmuchanie na wiatraczki i piórka podrzucane do góry

- puszczanie baniek mydlanych,  dmuchanie przez rurkę np. do wody w szklance

-długi wdech nosem i wydech ustami

-chlodzenie gorącej zupy, chuchanie na „zmarznięte ręce”

-zdmuchiwanie papierowych kulek z gładkiej bądź szorstkiej powierzchni

-zdmuchiwanie papierowych kulek z łyżeczki

-dmuchanie na statki na wodzie lub piłeczki

Warunkiem prawidłowego wymawiania wszystkich głosek jest sprawne funkcjonowanie aparatu artykulacyjnego.

ZABAWY I ĆWICZENIA JĘZYKA, WARG I POLICZKÓW

Minki - naśladowanie min : wesołej - płaskie wargi rozciągnięte od ucha do ucha , szeroki uśmiech , smutnej – podkówka z warg , obrażonej – wargi nadęte , zdenerwowanej – wargi wąskie

Całuski – ściągamy wargi w mocny „dziobek”,  zęby górnej i dolnej szczęki powinny być wtedy zwarte , robimy głośne „ cmoki – całuski” , powtarzamy ćwiczenie  jak najmocniej wydłużając cmoknięcie , następnie „ cmoki – całuski” przesuwamy raz w lewo raz w prawo , w dalszej części do każdego „cmoka – całuska” dołączamy glośne cmoknięcie po każdej stronie ,  na koniec wargami ściśniętymi w „dziobek” wykonujemy ruch okrężny

Echo – dobitne wymawianie za inną osobą samogłosek w tej kolejności :a e i o u y  , oraz wymawianie samogłosek w odpowiednich parach : a:u , o:u , e:u , y:u , a:o , e:o , y:o , i:o

Wzywanie pomocy – wyraźne wymawianie samogłosek w parach : e:o – naśladowanie karetki pogotowia , i:u – naśladowanie radiowozu policyjnego , e:u – naśladowanie straży pożarnej

Uśmieszki osiołka – głośne , wyraźne wymawianie samogłosek – i:u , i:u , i:u , i:u …….

Masaż warg – nagryzanie zębami wargi dolnej , potem górnej

Baloniki – nabranie powietrza i zatrzymanie go w wydętych policzkach , przesuwanie powietrza z jednego policzka do drugiego , balon pękł – dziecko palcami uderza w policzki

Cukiereczki w buzi –  zamknięte usta , język mocno wypycha policzek raz z jednej raz z drugiej strony

Zajęczy pyszczek – wciąganie policzków do jamy ustnej

Rybka –  zaciśnięta szczęka ,  wysuwanie warg do przodu i rozszerzanie na końcu jak u ryby

Kaczorek – zaciśnięta szczęka , wysuwanie warg do przodu i rozszerzanie ich na końcu w szeroki „dziobek kaczora Donalda”

Parskanie – nabieramy dużo powietrza i parskamy lużnymi wargami

Motorek – parskanie wargami , naśladowanie dzwięku -  bbbbbbbbbb , potem  - brbrbrbrbr , na końcu odgłosu motoru lub traktora – brrrrr , brrrrr , brrrrr

Zlizywanie – usta szeroko i lużno otwarte , górny wałek dziąsłowy ( miejsce jak do głoski / L / ) smarujemy

nutellą lub podklejamy kawałeczkiem andruta  , prosimy dziecko o zlizanie nutelli bądż odklejenie andruta

Głaskanie podniebienia – usta szeroko i lużno otwarte , podnosimy język do górnego wałka dziąsłowego - (miejsce jak do głoski /L/ ) i powoli przesuwamy go po podniebieniu jak najdalej do tyłu , nie domykając ust , wracamy tą samą drogą

Kląskanie – usta szeroko i lużno otwarte , przysysamy język do podniebienia , kilka razy kląskamy

Liczenie zębów – usta szeroko i lużno otwarte , czubkiem języka liczymy górne zęby , zaczynając od tylnych zębów trzonowych , a kończąc po stronie przeciwnej , czubek języka powinien dotykać na przemian górnego zęba i opadać na dół za zęby

„Przygoda w lesie”
Pod lasem w małej chatce, mieszkała mama z ośmiorgiem dzieci, nazywały się:
A< O < E< U< I< Y< Ą< Ę.
Pewnego razu dzieci poszły na grzyby do lasu, ale nie zabrały ze sobą ani
zegarka, ani kompasu – więc zgubiły się i zaczęły rozpaczać: ECH, ECH, ECH,
ECH.
Ale mama nie traciła nadziei na odnalezienie swoich dzieci, wołała je wiec
głośno: A-O, E-U, I-Y, Ą-Ę.
Niebawem Dzieci się odnalazły i w rodzinie zapanowała wielka radość: OCH,
OCH, OCH.
Cieszyły się wszystkie zwierzątka w gospodarstwie:
- kotek, który mruczał – MIAŁ, MIAŁ, MIAŁ, MIAŁ, - piesek, który szczekał – HAU, HAU, HAU, HAU
- koza, która meczała – ME, ME, ME, ME , - krowa, która muczała – MU, MU, MU, MU
- koń, który rżał – IHA-IHA, IHA-IHA
Mama ugotował pyszną kolację, przy której pomogły jej dzieci: CIACH, CIACH,
CIACH, MACH, MACH, MACH – MNIAM, MNIAM, MNIAM.
Po skończonej kolacji i leśnych przygodach, dzieci szeroko ziewnęły i
szybciutko zasnęły: AAAAAAAAAAAAAAAA – CHA PSI, CHA PSI, CHA PSI SIA

„Dzień dobry misiu”
Dzisiaj twój język będzie małym misiem, a buzia jego domkiem.
Miś obudził się wcześnie rano – poprzeciągał się , poziewał.
Zrobił poranną gimnastykę – kilka podskoków (unoszenie języka na górny wałek
dziąsłowy), kilka wymachów rąk (wypychanie językiem policzków) i pięć okrążeń
(w prawo i w lewo) wokół stołu (ruchy okrężne języka w przedsionku jamy ustnej,
usta zamknięte). Umył ząbki (oblizywanie czubkiem języka górnych i dolnych
zębów po wewnętrznej stronie przy zamkniętych i otwartych ustach). Postanowił
policzyć swoje ząbki (dotykanie czubkiem języka każdego zęba na dole i górze).
Nagle poczuł wielki głód i usłyszał jak mu burczy w brzuchu (wibrowanie wargami
bbb,bbb).To znak, że pora na śniadanie.

 „Czapla”( 5-6-latki )
Czapla ma bardzo długie nogi. Powtarzając sylaby razem z czaplą przeskakuj z
nogi na nogę lub podnoś wysoko kolana.
Szła po błocie czapla do szkoły się uczyć.
I tak wciąż powtarzała
cza-cza, czo-czo, czu-czu, cze-cz , czy-czy, czą-czą, czę-czę
Taka duża czapla co się uczyć chciała wciąż powtażała : acz, ecz, ocz, ucz, ycz

“Myszka”(5-6-latki )

 Myszkowała szara myszka w szafie: “Chyba mnie tu bury kot nie złapie?”                                Wyszperała szal i szepcze  już po chwili:
“W szal zawinę się sześć razy - to kota zmyli”